مردم زمانی که در مسائل فیمابین خود به اختلاف برمیخورند، مراجعه به دادگستری را به عنوان اولین ابزار داوری و میانجیگری و حل اختلاف برمیگزینند. اما چنین مراجعهای، با صرف هزینههای بسیار بالای دادرسی و تشریفات پیچیدهی قضایی همراه است.
طبق ماده ۴۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی “کلیه اشخاصی که اهلیت اقامه دعوا دارند میتوانند با تراضی یکدیگر منازعه و اختلاف خود را خواه در دادگاهها طرح شده یا نشده باشد و در صورت طرح در هر مرحلهای از رسیدگی باشد به داوری یک یا چند نفر ارجاع دهند.” قانونگذار این حق را به طرفین دعوا میدهد که برای حل اختلاف خود، به یک داور مرضیالطرفین مراجعه کنند.
داوری به فرایندی اطلاق میشود که طرفین، به فرد یا افراد ثالث اختیار و صلاحیت میبخشند که به اختلافات مورد نظرشان رسیدگی کند و همانند قاضی، آنها را فیصله داده و رأی لازمالاجرا صادر نماید.
بنابراین ساز و کار داوری به عنوان یک روش موازی حل و فصل اختلافات در کنار رسیدگی قضایی شناخته شده و اهمیت و ارزش آن در این است که طرفین اختلاف، بدون توجه به تشریفات و مسایل پیچیده حقوقی در رسیدگی به دعاوی و با هزینهای بسیار کمتر میتوانند توسط داور مرضی الطرفین خود که متخصص در آن زمینه نیز میباشد، اختلافشان را حل و فصل کنند.